What would Jesus do?

Hans Van Eyghen verdedigt met vuur en vreemde stellingen een abstracte christelijke traditie die niet aangevallen werd.

Hij zegt dat uitspraken over ethische waarden altijd binnen een vorm van levensbeschouwing en ideologie liggen, wat me voor de hand liggend lijkt. Zeggen dat het recht op een gezond leven niet kan beargumenteerd worden “zonder zich te beroepen op een christelijk geloofspunt” lijkt me dan weer wat van de pot gerukt. Elk christelijk geloofspunt is immers net dat, een punt van geloof, waardoor elk argument ultiem terug te brengen valt op ‘omdat God het zo wil’, wat voorbij gaat aan het feit dat de wil en werkwijze van een god verwoorden altijd wat nattevingerwerk is.

Maar, belangrijker, gaat het ook voorbij aan de basis van onze seculiere, humanistische maatschappij. Niet alleen is die ontsproten aan meer tradities dan enkel de christelijke, ze heeft inderdaad enkele axioma’s die niet op (rationele of theologische) argumenten rusten. Elk individu is gelijkwaardig, bijvoorbeeld. Waarom? Omdat dat ons uitgangspunt is.  Daarnaast kiest niemand hun geboorte, of hun ouders, en dus krijgt iedereen dezelfde basisrechten en –plichten. Los van huidskleur, geloof, geslacht, of wat dan ook, enkel omdat het mensen zijn. Omdat we dat zo hebben beslist.

En inderdaad, het doet weinig ter zake of het meisje zich weigerde te laten inenten uit religieuze motieven of niet. Ten eerste omdat het inenten in haar kindertijd had moeten gebeuren, dus lang voor ze zelf die beslissing bewust had kunnen maken. Ten tweede omdat elke argumentatie tegen vaccinaties meestal ongegrond is, maar vooral altijd ondergeschikt is aan de algemene voordelen die een hoge vaccinatiegraad met zich meebrengt.

Niemand is een eiland, ook niet die gemeenschappen die dat dolgraag zouden willen. En hoewel het recht op zelfbeschikking hoog staat aangeschreven in onze samenleving (hoger dan het recht op leven zelfs, en dit dan weer in tegenstelling tot de christelijke traditie), bereikt dit recht haar grenzen daar waar het anderen in gevaar brengt.

Les paysans

Een uur langer slapen, het helpt ons denkvermogen niet, bewijzen mijn verzamelde anekdotes. Maar wat moet jij met zo’n waarheidsbevestigende anekdotes, weldenkende mensen die toch nooit genoeg slapen? Niets, dat dacht ik wel.

In plaats daarvan gaan we nog eens kijken waar Sabam mee bezig is, want dat is ook altijd leuk. De FOD Economie heeft hen, in hun bevoegdheid van controleorgaan en straight man, gevraagd om niet naar het gerecht te stappen. “Belangenvermenging, of zoiets!” klinkt het bij Sabam, maar laten we wel wezen, de zelfverklaarde auteursrechtenmaatschappij heeft nog niet genoeg rechte einden gezien om er één te herkennen.

Wat ze willen is dat Belgacom, Telenet en Voo, in hun hoedanigheid van internetproviders, een vergoeding betalen aan Sabam van 3,4% van hun omzet. Waarom? Omdat het internet mensen de mogelijkheid geeft om auteursrechtelijk beschermde werken illegaal te downloaden.

Los van het feit dat Sabam een fractie van een fractie vertegenwoordigt, dat dit hetzelfde idee is als autobouwers alle snelheidsboetes te laten betalen, en dat 3,4% van de omzet waarschijnlijk veel te hoog ingeschat is*, betekent het ook de doodsteek voor het illegaal downloaden in ons land. De internetproviders zouden dat bedrag immers doorrekenen naar hun klanten en bijgevolg zouden wij, euh, zouden zij die illegaal downloaden, betalen aan “de auteurs” (lees: Sabam).

Er zou een heel nieuw systeem moeten komen om de inkomsten te verdelen, liefst over de makers van alles wat illegaal gedownload wordt (en hopelijk niet alleen voor wie lidgeld aan Sabam betaalt). Maar kan je internet ondertussen niet als basisrecht beschouwen? Misschien moeten we dan een progressieve cultuurbelasting invoeren, liefst zelfs Europees of, dromen mag, wereldwijd. Alle e-cultuur wordt gratis en de auteurs worden betaald naargelang hoe vaak hun werken gedownload worden. En op dat moment houdt algemeen directeur Christophe Depreter een persconferentie en zegt "Sa... BAM!", and he drops the mic.

Man, wat is Sabam vooruitstrevend. Fight on, brave philanthropists. Fight on.

* voor Telenet was de halfjaarlijkse omzet in 2012 727 miljoen; 3,4% van het jaarbedrag zou net geen 50 miljoen euro zijn. Voor Belgacom was de omzet in 2011 6,4 miljard; 3,4% hiervan is 217,6 miljoen. En ja, je kan dan wel zeggen dat daar ook telefonie en televisie bij zit, maar door alle bundels wordt het moeilijk, zo niet onmogelijk om dat uit elkaar te gaan houden. Sowieso is Sabam (omzet 2011: 140 miljoen) niet de organisatie die voor de moeilijke weg met minder inkomsten kiest.

Dààr sta je dan

Jawel, het is zo ver, we leven in de toekomst. Dat weet ik, omdat ik de tekens aan de wand kan lezen. Niet enkel de heikele, dystopische toestanden - oorlogen die worden uitgevochten tussen arme sloebers en hoogtechnologische imperiums (om eens niet het woord 'rijken' te gebruiken); opstanden over schaarse grondstoffen die niet echt schaars, maar enkel kunstmatig duur gemaakt zijn; YouTube filmpjes uit de ruimte. 

Nee, ik kan ook de letterlijke tekenen aan de wand in het station van Brussel-Centraal lezen, die me vertellen dat er nu ook robots verkocht worden aan particulieren. Dweil- en stofzuigrobots, want de toekomst moest ergens beginnen; ook wel seksistische robots, die ervan uitgaan dat enkel meisjes op netheid gesteld zijn, want de toekomst moet ook niet te snel komen.

In schril contrast daarmee staan de toiletten in Brussel-Centraal. Niet dat er daar niet goed gepoetst wordt. En zo'n dweilrobot zal ook nog wat zelfbehoud moeten leren voor het (zij?) daar tewerkgesteld kan worden. Maar de technologie die er wel is, kan ik alleen maar als een stap terug zien: poortjes waar je vijftig cent moet insteken, maar die dit enkel kunnen ontvangen in de vorm van één, krachtig geduwd muntstuk, waardoor men ernaast een toiletmadam heeft moeten neerpoten die, met geheel onterechte minachting, de mensen terechtwijst als die de noodeloos beperkte technologie niet onmiddellijk doorhebben en ondertussen ook met het tempo van een robuust zeebeest muntstukken wisselt waar nodig (lees: voortdurend).

Maar er lopen wel mannen rond die kuisen, daar in Brussel-Centraal, dat dan weer wel. De toekomst, zeg ik u!